Georg Brandes var en dansk litteraturkritikar som levde frå 1842 - 1927. Han hadde stor innflytelse på skandinavisk litteratur frå 1870-årene frem til vår tid. I 1871 haldt han ei førelesningsrekke ved universitetet i København kor han kritiserte dansk litteratur for å vere uinteressant. Utdraget eg har lest frå førelesningsrekka "Hovedstrømninger" innehald mykje av hans kritikk og spesielt det kjente sitatet om at ein levande litteratur kjenneteknes ved at "den sætter Problemer under Debat". Dette er et utroleg bra poeng av Brandes og det er sant at litteratur kan bli kjedeleg viss det ikkje tar opp problemer under debatt. Men det ar alltid slik at samtida forandrar seg og problema blir enten borte eller løyst. Problema som ble tatt opp(eller ikkje tatt opp ifølge Brandes) i på 1800-tallet var andre typar debattar enn dei vi er vant med i vår tid.
Først må eg seie at eg synes det må vere ein slags grense på omfanget av debatteringa om eit problem i litteraturen. Litteratur skal først og fremst vere underhaldande og derfor må ein ikkje begynne å ta for seg verdsproblem som f.eks klimakrisa og utdjupe dette i ei novelle. Eller korleis ein skal læse fattigdommen i verda i ein diktsamling. Poenget mitt er at ein må debattere i litteraturen, men klare og halde det interessant å lage ein bra problemstilling. Ein kan f.eks ta for seg om barn treng en mor og en far eller om to mødrer hald til ein guts oppvekts. Eller ein kan debattere dårleg tilgong på vaksine til svineinfluensa og utfallet av dette, fleire dødsfall? Det er eit hav av problemstillingar ein kan finne fram frå samtidas problemar, men som Brandes seier: "levande litteratur treng problem under debatt".
Kilder:
- http://no.wikipedia.org/wiki/Georg_Brandes
- Spenn VG3, Cappelen, s.315
- Bilde Georg Brandes: http://www.natmus.dk/saer/drommen/brandes.jpg
